Trong thế giới nghệ thuật đường phố, wheatpaste art (nghệ thuật dán giấy lúa mì) là một hình thức đặc biệt được nhiều nghệ sĩ đường phố yêu thích nhờ tính đơn giản, dễ thực hiện và khả năng lan truyền mạnh mẽ.
Nếu bạn chưa biết wheatpaste art là gì, hoặc muốn tìm hiểu thêm về hình thức nghệ thuật này, bài viết này sẽ giúp bạn khám phá những điều thú vị về nghệ thuật dán giấy lúa mì và vai trò của nó trong nghệ thuật đường phố hiện đại.
Wheatpaste Art Là Gì?
Wheatpaste art là một loại hình nghệ thuật đường phố sử dụng chất keo làm từ bột lúa mì để dán các tác phẩm nghệ thuật lên các bề mặt công cộng, như tường, cột điện, bảng hiệu, hay các bề mặt khác trong không gian đô thị.

Nghệ sĩ sẽ sáng tạo các tác phẩm nghệ thuật trên giấy, có thể là tranh vẽ, hình ảnh in sẵn, hoặc các yếu tố đồ họa, rồi dán chúng lên các khu vực công cộng bằng một lớp keo lúa mì tự chế. Chất keo này thường được làm từ bột lúa mì, nước và đường, tạo thành một hỗn hợp dễ dàng bám dính và giữ được lâu dài trên các bề mặt.
Đây là một trong những phương pháp nghệ thuật đường phố đơn giản nhưng lại có sức ảnh hưởng lớn, đặc biệt là trong việc lan truyền các thông điệp xã hội, chính trị, hoặc văn hóa.
Wheatpaste art không yêu cầu những công cụ phức tạp hay không gian đặc biệt, và bất kỳ ai cũng có thể thử sức với hình thức nghệ thuật này, làm cho nó trở thành một trong những phong trào nghệ thuật dễ tiếp cận nhất trong cộng đồng nghệ sĩ đường phố.
Lịch Sử và Sự Phát Triển Của Wheatpaste Art
Wheatpaste art bắt đầu xuất hiện vào những năm 1970 và 1980, đặc biệt là ở Mỹ và các quốc gia phương Tây.
Trong thời gian này, các nghệ sĩ đường phố, bao gồm cả những nghệ sĩ graffiti, đã tìm cách thể hiện bản thân qua các phương tiện khác ngoài sơn phun. Wheatpaste trở thành lựa chọn phổ biến nhờ tính dễ dàng, chi phí thấp và khả năng lan truyền nhanh chóng của các tác phẩm.
Một trong những nghệ sĩ nổi tiếng đã góp phần phát triển và phổ biến wheatpaste art là Shepard Fairey, người sáng tạo ra hình ảnh “OBEY Giant”, một biểu tượng nổi tiếng được dán lên nhiều bức tường, bảng hiệu và công trình công cộng.
Bức tranh của Fairey sử dụng hình ảnh của đô vật André the Giant để truyền tải thông điệp mạnh mẽ về quyền lực, sự kiểm soát và văn hóa đại chúng.

Ngoài Fairey, nhiều nghệ sĩ khác như Miss Van, Invader, hay JR cũng đã sử dụng wheatpaste art để tạo ra những tác phẩm đặc biệt, từ những bức tranh vẽ người đến những tác phẩm có tính chất chính trị và xã hội, góp phần đưa nghệ thuật này trở thành một phần không thể thiếu trong nghệ thuật đường phố đương đại.
Cách Thức Thực Hiện Wheatpaste Art
Quá trình tạo ra một tác phẩm wheatpaste art khá đơn giản, nhưng đòi hỏi nghệ sĩ có sự sáng tạo và kiên nhẫn.
Đầu tiên, nghệ sĩ sẽ thiết kế tác phẩm nghệ thuật trên giấy hoặc chất liệu in khác, có thể là tranh vẽ tay hoặc hình ảnh kỹ thuật số. Sau khi hoàn thành thiết kế, nghệ sĩ sẽ chuẩn bị hỗn hợp keo từ bột lúa mì, đường và nước, sau đó sử dụng chổi hoặc cọ để dán tác phẩm lên bề mặt.
Chất keo wheatpaste có đặc điểm bám dính mạnh mẽ và bền lâu, nhưng cũng có thể bị ảnh hưởng bởi thời tiết, vì vậy những tác phẩm wheatpaste thường có tính chất tạm thời, dễ bị hư hỏng dưới tác động của mưa, nắng.
Tuy nhiên, điều này cũng tạo nên một yếu tố đặc biệt của wheatpaste art: sự thay đổi liên tục của các tác phẩm nghệ thuật trên đường phố.
Ưu Điểm Và Nhược Điểm Của Wheatpaste Art
Ưu Điểm:
- Chi Phí Thấp: Một trong những lý do chính khiến wheatpaste art trở nên phổ biến là chi phí thấp. Chỉ cần vài nguyên liệu đơn giản như bột lúa mì, nước, và giấy, nghệ sĩ có thể tạo ra những tác phẩm ấn tượng mà không cần phải đầu tư nhiều tiền vào vật liệu đắt tiền.
- Khả Năng Lan Tỏa Mạnh Mẽ: Wheatpaste art có thể được dán ở bất kỳ đâu trong không gian công cộng, từ tường nhà, cột điện, đến các công trình kiến trúc khác. Chính vì vậy, nó có thể dễ dàng tiếp cận với công chúng và lan tỏa thông điệp mà nghệ sĩ muốn truyền tải.
- Dễ Dàng Tạo Ra Và Thực Hiện: Ngay cả những người không phải là nghệ sĩ chuyên nghiệp cũng có thể thử sức với wheatpaste art, từ đó tạo nên những tác phẩm có giá trị về mặt nghệ thuật và thông điệp xã hội.

Nhược Điểm:
- Tính Tạm Thời: Một nhược điểm của wheatpaste art là tính chất tạm thời của nó. Các tác phẩm dán bằng wheatpaste có thể bị hư hỏng hoặc biến mất do tác động của môi trường như mưa, gió hoặc sự thay đổi của đô thị. Điều này khiến cho nhiều tác phẩm không thể tồn tại lâu dài như các tác phẩm graffiti vẽ bằng sơn.
- Vấn Đề Pháp Lý: Dù wheatpaste art không gây hư hại lớn đến các bề mặt, nhưng việc dán giấy lên các công trình công cộng mà không có sự cho phép vẫn có thể bị coi là hành vi xâm phạm tài sản công cộng. Điều này tạo ra những rủi ro pháp lý cho nghệ sĩ, nhất là ở những khu vực có luật lệ nghiêm ngặt về việc vẽ graffiti hay dán poster.
- Khó Kiểm Soát Quá Trình Thực Hiện: Mặc dù nghệ sĩ có thể tạo ra tác phẩm ấn tượng, nhưng khi dán lên không gian công cộng, họ không thể kiểm soát được hoàn toàn việc bảo quản tác phẩm. Tác phẩm có thể bị xé, bị che khuất, hoặc bị phá hoại trong quá trình thực hiện, làm mất đi vẻ đẹp ban đầu.
Tầm Quan Trọng Và Sự Phát Triển Của Wheatpaste Art
Wheatpaste art không chỉ đơn giản là một phương thức nghệ thuật đường phố, mà còn là một cách để các nghệ sĩ thể hiện cái tôi, chia sẻ các thông điệp xã hội và tạo dựng mối quan hệ với cộng đồng.
Thông qua các tác phẩm wheatpaste, nghệ sĩ có thể trực tiếp tương tác với công chúng, truyền tải những thông điệp chính trị, văn hóa hoặc xã hội mà không cần thông qua các kênh truyền thông chính thống.
Nghệ thuật này cũng giúp phá vỡ ranh giới giữa nghệ thuật chính thức và nghệ thuật đường phố, làm cho nghệ thuật trở nên gần gũi và dễ tiếp cận hơn với mọi người. Các tác phẩm wheatpaste có thể dễ dàng nhận diện và nhận được sự ủng hộ từ cộng đồng, đặc biệt là khi chúng phản ánh các vấn đề mà xã hội đang quan tâm.
Kết Luận
Wheatpaste art là một trong những hình thức nghệ thuật đường phố thú vị và độc đáo. Với sự đơn giản về vật liệu và dễ thực hiện, wheatpaste art đã trở thành công cụ mạnh mẽ để nghệ sĩ thể hiện sự sáng tạo và chia sẻ thông điệp xã hội.
Tuy nhiên, cũng như các hình thức nghệ thuật khác, wheatpaste art có những nhược điểm riêng, đặc biệt là tính tạm thời và các vấn đề pháp lý.
Mặc dù vậy, không thể phủ nhận rằng wheatpaste art đã và đang góp phần làm phong phú thêm nền nghệ thuật đường phố toàn cầu, và mở ra những hướng đi mới cho nghệ thuật đương đại.